راهكارهای نوین برای تقویت تعامل دانشگاه ها با جامعه
دانشگاه ها، کانون های توسعه دانش بنیان در استانها
کارا پیام: پژوهشی جدید نشان میدهد که دانشگاه ها، علاوه بر نقش آموزشی و پژوهشی، می توانند محرک های اصلی توسعه اقتصادی و اجتماعی در استانها باشند. این پژوهش به بررسی چگونگی بهره گیری از ظرفیت دانشگاه ها برای رشد و شکوفایی منطقه ای پرداخته است.
به گزارش کارا پیام به نقل از ایسنا، با گذر زمان و جهانی شدن اقتصاد، نقش دانشگاه ها از مراکز فقط آموزشی به موتورهای محرک توسعه منطقه ای تبدیل گشته است. در خیلی از کشورها، دانشگاه ها بواسطه تولید دانش و فناوری، نقش برجسته ی در پیشرفت اقتصادی و اجتماعی مناطق خود ایفا می کنند. آنها بوسیله تعاملات گسترده با سایر نهادهای اجتماعی و اقتصادی، به بسترسازی برای نوآوری، اشتغال زایی و بهبود کیفیت زندگی در محیط اطراف خود کمک می کنند؛ اما این نقش در همه جا یکسان نیست؛ برخی دانشگاه ها با موفقیت در این راه گام برداشته اند، در صورتیکه در بعضی مناطق، مانند ایران، نقش دانشگاه ها همچنان محدود و کمتر اثرگذار است.
در ایران، تحقیقات نشان داده اند که دانشگاه های استانی عموماً نتوانسته اند بطور کامل به زیست بوم های منطقه ای خود کمک کنند. این عدم تعامل و هماهنگی سبب شده است تا ظرفیتهای علمی و فناوری این دانشگاه ها کمتر به توسعه استانهای خود تخصیص یابد. دلیلهای مختلفی برای این مساله مطرح است که نیازمند بررسی دقیق و ارائه راهکارهای عملی است. به همین دلیل، پژوهش هایی دراین خصوص برای تحلیل وضعیت موجود و یافتن راه های بهبود شروع شده است.
در این راستا، یعقوب انتظاری، دانشیار مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی تهران، با همکاری دانشگاه صنعتی ارومیه، مطالعه ای را درباب نقش دانشگاه ها در تقویت توسعه دانش بنیان استانها انجام داده است. این مطالعه، با تمرکز بر استان آذربایجان غربی، به بررسی نحوه تعامل دانشگاه ها با سایر بخش های جامعه و نقش آنها در ایجاد اکوسیستم دانش بنیان پرداخته است.
محققان برای دستیابی به نتایج این پژوهش از روشی موسوم به «تحلیل تعاملات ذی نفعان» استفاده کردند. در این تکنیک، تلاش شد تعاملات بین دانشگاه ها و سایر نهادهای مؤثر در توسعه دانش بنیان بررسی شود. داده های مربوط به این تحلیل نیز از استان آذربایجان غربی جمع آوری و تحلیل شد تا تصویری دقیق از وضع موجود و چالش های پیش رو ارائه شود.
یافته های این پژوهش نشان می دهند که دانشگاه های آذربایجان غربی نقش مؤثری در زیست بوم دانش بنیان این استان ایفا نمی کنند. این ضعف خصوصاً در عدم تعامل قوی با سایر نهادهای منطقه ای و عدم ایجاد اکوسیستم های در رابطه با نوآوری و کارآفرینی دانش بنیان به چشم می خورد. به عبارت ساده تر، دانشگاه ها نتوانسته اند حلقه های مهمی از این زنجیره توسعه را به هم متصل کنند.
پژوهشگران به این نتیجه رسیده اند که برای ارتقای نقش دانشگاه ها در توسعه منطقه ای، لازم است که اکوسیستم دانش بنیان استانها بطور کلی تقویت شود. این تقویت شامل ایجاد تعاملات سازنده میان تمامی ذی نفعان، همچون دانشگاه ها، سازمان های مردم نهاد، صنایع و نهادهای حکمرانی است.
این یافته ها نه فقط محدود به استان آذربایجان غربی نیست، بلکه الگویی برای سایر استانهای ایران نیز شمرده می شود. در حقیقت، توسعه یک اکوسیستم دانش بنیان اثربخش، نیازمند ایجاد تعاملات قوی میان بخش های مختلف جامعه است. ایجاد شبکه های نوآوری، پشتیبانی از کسب وکارهای دانش بنیان و ترویج فرهنگ کارآفرینی همچون اقداماتی است که این پروسه را میتواند سرعت بخشد.
نتایج این پژوهش می توانند راهنمایی باارزش برای سیاست گذاران و مدیران استانی باشند تا با بهره بردن از ظرفیتهای دانشگاهی، قدمهای مؤثری در امتداد توسعه پایدار بردارند. در این راه، همکاری میان دانشگاه ها و سایر نهادهای اجتماعی و اقتصادی نه فقط ضروری، بلکه حیاتیست.
این مطالعه که نتایج آن در فصلنامه «پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی» انتشار یافته است، بر ضرورت تقویت نقش دانشگاه ها در توسعه استانی تاکید دارد. فصلنامه مذکور وابسته به مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی بوده و مقالات علمی پژوهشی با محوریت توسعه آموزش عالی و برنامه ریزی منطقه ای را منتشر می کند.
منبع: كارا پیام
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب